Η θεωρία του φεμινισμού για το αντρικό βλέμμα είναι άμεσα συνδεδεμένη με το κίνημα του metoo. Ας δούμε πως. Υπάρχει μια τεράστια λίστα φαντασιώσεων κακοποίησης που ο φεμινισμός θεωρεί ότι πράττει ο άντρας στις γυναίκες και που μεγαλώνει μέρα με την μέρα, αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με την αστειότητα του “αντρικού βλέμματος”.
Εάν είσαι άντρας και κάνεις κάποιο σχόλιο για την εμφάνιση μιας γυναίκας, μιλήσεις με τον λάθος τόνο φωνής ή εάν την ακουμπήσεις κατά λάθος, έχεις πράξει σύμφωνα με τον φεμινισμό σεξουαλική παρενόχληση για την οποία οι φεμινίστριες θεωρούν ότι πρέπει να τιμωρηθείς. Ακόμα και εάν κοιτάξεις μια γυναίκα που δεν της αρέσεις ή δεν της αρέσει ο τρόπος που την κοιτάς θεωρείται ότι έχεις σεξουαλικά παρενοχλήσει κατά κάποιο μαγικό τρόπο. Η σεξουαλική παρενόχληση που αφορά τον άντρα αποκλειστικά φυσικά, περιλαμβάνει οποιαδήποτε επικοινωνιακή αλληλεπίδραση έχει εφεύρει ο άνθρωπος. Το να κοιτάς επίμονα, να χτυπάς φιλικά την πλάτη ή ακόμα και να αγκαλιάσεις μια γυναίκα θεωρείται ένα φρικιαστικό έγκλημα το οποίο πρέπει να απαγορευτεί και να τιμωρηθεί.
Πολλές μεγάλες εταιρείες, ανάμεσα τους πλέον και Ελληνικές, διοργανώνουν σεμινάρια “κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης” στους άντρες -μόνο φυσικά- εργαζόμενους τους, στα οποία τους εξηγούν πως το να πουν σε μια συνεργάτη τους ότι το πουλόβερ που φοράει της πάει πολύ είναι σεξουαλική παρενόχληση και πως μπορεί να απολυθούν για αυτό. Φυσικά πολλοί άντρες ήδη απολύονται για αυτό. Μια ανώνυμη καταγγελία μιας γυναίκας εργαζόμενης για τέτοια απεχθής συμπεριφορά όπως τα κομπλιμέντα αρκεί για να απολυθεί πλέον ένας άντρας χωρίς να του δωθεί καν η ευκαιρία να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ακόμα και ένα ανέκδοτο που κάνει μια γυναίκα να αισθάνεται άβολα μπορεί να θεωρηθεί σεξουαλική παρενόχληση.
Πολλοί μπορεί να το θεωρείτε αστείο αλλά δεν είναι. Στο Νετφλιξ οι εργαζόμενοι υπογράφουν πλέον συμβόλαιο στο οποίο συμφωνούν ότι δεν θα κοιτάζονται στα μάτια.
Επειδή αυτό θεωρείται σεξουαλική παρενόχληση.
Μεγάλες εταιρείες αρχίζουν πλέον να απαγορεύουν ακόμα και τις χειραψίες φοβούμενες τις μηνύσεις που μπορεί να κάνουν οι γυναίκες επειδή ακόμα και η χειραψία θεωρείται “γκρίζα ζώνη” στο φεμινιστικό μανιφέστο της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Μία από αυτές τις υποθέσεις για αυτή την φεμινιστική λίστα της ντροπής αφορούσε τον 57χρονο Alexander Carter-Silk τον οποίο η 27χρονη συνεργάτης του Charlotte Proudman -δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα- τον κατηγόρησε για σεξουαλική παρενόχληση, όταν αυτός έγραψε για μια φωτογραφία της στο twitter ότι είναι “πολύ όμορφη”. Η δικηγόρος τον κατηγόρησε για “κακοποίηση”, “σεξισμό” και “μισογυνισμό”. Επειδή -επαναλαμβάνω- έγραψε ένα σχόλιο για μια δημόσια φωτογραφία της στο twitter το οποίο έλεγε ότι είναι “πολύ όμορφη”.
Όπως αποδείχτηκε αργότερα η Charlotte είχε σχολιάσει πολλές φορές σε φωτογραφίες αντρών συνεργατών της με ανάλογα και χειρότερα σχόλια όπως “τι καραγκόμενος”, αλλά φυσικά όπως έχουμε πει ξανά και ξανά η Charlotte είναι γυναίκα και οι κανόνες που θέτει ως φεμινίστρια δεν ισχύουν για αυτήν. Φυσικά οποιαδήποτε προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό του από τις ανοησίες της μαινόμενης γκρινιάρας, ακόμα και η κατακραυγή του κόσμου στο πρόσωπο της, θεωρήθηκαν αποδείξεις της “πατριαρχικής” δομής του συστήματος.
Σίγουρα αναρωτιέστε “μα πως γίνεται να αποδείξει κάποια γυναίκα ότι την κοίταζα επίμονα στην δουλειά και άρα την παρενόχλησα σεξουαλικά; Πως μπορεί να αποδείξει ότι την κοίταζα επίμονα και ότι δεν της έριξα απλά μια ματιά”; Επίσης μπορεί εύλογα να αναρωτιέστε “μα πως γίνεται να αποδείξει ότι την κοίταζα έντονα επειδή την ποθούσα σεξουαλικά την στιγμή που απλά μπορεί να είχα χαζέψει γιατί σκεφτόμουν κάτι άλλο ή απλά μπορεί να κοίταζα κάτι πίσω από αυτήν”; Η απάντηση σας στα εύλογα αυτά ερωτήματα είναι απλή.
Δεν μπορεί να τα αποδείξει.
Αλλά δεν έχει σημασία. Γιατί αυτό που έχει σημασία είναι το πως “αισθάνθηκε” η γυναίκα. Εάν η γυναίκα “αισθάνθηκε” λοιπόν ότι την κοιτάζατε “έντονα” επειδή την “ποθούσατε σεξουαλικά” τότε αυτόματα αυτό γίνεται και η πραγματικότητα την οποία μετά εσείς πρέπει να αντιμετωπίσετε. Με λίγα λόγια οι φαντασιώσεις των φεμινιστριών φεύγουν από την θεωρητική σφαίρα και ενσωματώνονται στην πραγματικότητα.
Αυτό που “αισθάνεται” η γυναίκα είναι η πραγματικότητα.
Στην Βικτωριανή περίοδο οι άντρες έπρεπε να ακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο για να μιλήσουν σε μια γυναίκα. Έπρεπε να συστηθούν επίσημα και υπήρχε ένα τεράστιο φάσμα κανόνων για το τι ερωτήσεις μπορούσαν να της κάνουν. Δεν μπορούσαν καν να της απευθυνθούν με το μικρό της όνομα και υπήρχε ένα ολόκληρο κοινωνικό αλλά και νομικό πλαίσιο που τους τιμωρούσε εάν δεν ακολουθούσαν τους κανόνες αυτούς κατά γράμμα. Οι ομοιότητες σε αυτούς τους κανόνες με αυτούς που ο φεμινισμός προσπαθεί να επιβάλλει είναι τρομαχτικές.
Έχουμε φτάσει σε ένα κοινωνικό τέλμα όπου δημόσια αλλά και κανονικά δικαστήρια στήνονται κάθε φορά που μια γυναίκα αισθάνεται “άβολα” ή όταν θεωρεί τις πράξεις ενός άντρα “απειλητικές”. Αυτή η μαζική υστερία καταδίωξης, αυτός ο χείμαρρος αφόρητης γκρίνιας έχει τις βάσεις του στο θεωρητικό πεδίο του φεμινισμού. Που ξεκίνησε να εισάγεται στα Αμερικανικά Πανεπιστήμια και τους ακαδημαϊκούς κύκλους το 1969 και μετά άρχισε να εξαπλώνεται στο ακτιβιστικό πεδίο και τέλος κατέληξε να καθορίζει το πως λειτουργεί η αστυνομία, τα δικαστήρια και τα ΜΜΕ.
Οποιοσδήποτε έχει διαβάσει φεμινιστική θεωρεία θα ξέρει σίγουρα την θέση της σκηνοθέτη Laura Mulvey για το “αντρικό βλέμμα”. Μια άποψη που ξεκίνησε το 1975 και που διδάχτηκε για δεκαετίες σε πανεπιστήμια ως βασική φεμινιστική θεωρία. Η θεωρία μας εξηγεί πως το βλέμμα με το οποίο κοιτάμε τον κινηματογράφο και την τέχνη γενικά είναι αποκλειστικά αντρικό. Βλέπουμε δηλαδή την τέχνη μόνο σαν άντρες. Η ματιά μέσα από τον φακό είναι αντρική και για να καταλάβεις το νόημα του έργου πρέπει να υιοθετήσεις μια αντρική σκοπιά. Η θεωρία αυτή σύντομα επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλαμβάνει και την ποπ κουλτούρα, για παράδειγμα τα κόμιξ και τα βιντεοπαιχίδια.
Και σύντομα μετά από αυτό άρχισε να ενσωματώνεται σε οποιαδήποτε έκφραση της κοινωνίας μας.
Ότι οι σύγχρονες δηλαδή κοινωνίες είναι ολοκληρωτικά βασισμένες στο αντρικό βλέμμα. Κοινωνίες στις οποίες οι άντρες κοιτάζουν τις γυναίκες και πράττουν επάνω στις γυναίκες, και που οι γυναίκες είναι παθητικά αντικείμενα. Η θεωρία του αντρικού βλέμματος έγινε ένα βασικό εργαλείο για να “αποτιναχτεί η πατριαρχία”.
Ο φεμινισμός αποφάσισε πως η δύναμη του πως βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα πρέπει να αφαιρεθεί από τον άντρα. Οι φεμινίστριες φυσικά δεν θα παραδεχτούν ποτέ πως ήθελαν απλά να αντικαταστήσουν το αντρικό βλέμμα με το γυναικείο. Αντιθέτως υποστηρίζουν πως θέλουν ένα πιο ευρύ φάσμα για το πως κοιτάμε τον κόσμο και τους άλλους. Μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά.
Έχοντας ήδη όμως προκαθορίσει πως το αντρικό βλέμμα αντικειμενικοποιεί την γυναίκα και πως είναι σεξουαλικά παρενοχλητικό και άρα εγκληματικό.
Και εκεί βρίσκεται το ζουμί της όλης υπόθεσης.
Η οποία έχει να κάνει με δύναμη. Στην φεμινιστική ουτοπία δεν υπάρχει χώρος για την αντρική οπτική. Και αυτό το βλέπουμε σε όλο το φάσμα της φεμινιστικής ρητορικής, πρακτικής, στην φεμινιστική αντίληψη, τον νόμο και τα κοινωνικά αντανακλαστικά μας:
-
Αυτό που θεωρούσε ότι κάνει ο άντρας δεν έχει σημασία. Ήταν εγκληματικό και εας νόμιζε ότι απλά φλέρταρε.
-
Αυτό που έχει να πει ο άντρας προς υπεράσπιση του δεν έχει σημασία. Η πράξη του είναι εγκληματική απλά επειδή το λέει η γυναίκα.
-
Ο άντρας δεν μπορεί να δει τον σεξισμό που διαπράττει. Τον βλέπει μόνο η γυναίκα η οποία δεν διαπράττει ποτέ σεξισμό.
-
Ο άντρας δεν μπορεί να δει την καταπίεση που ασκεί. Την βλέπει μόνο η γυναίκα σε κάθε μικρή λεπτομέρεια και πτυχή της κοινωνίας μας.
-
Ο άντρας δεν έχει λόγο στην αναπαραγωγή του με την γυναίκα. Η οπτική της γυναίκας στο θέμα είναι η μόνη που έχει αξία.
-
Η άποψη του άντρα δεν έχει σημασία και πρέπει να το βουλώσει. Πρέπει να ακούσει την οπτική της γυναίκας αποκλειστικά.
-
Μπορεί να λέει πως αγαπάει τις γυναίκες και πως όχι δεν είναι μισογύνης. Αλλά αυτό το λέει μέσα από το αντρικό βλέμμα και άρα ναι είναι μισογύνης.
Και αυτός είναι ο υποτιθέμενος κόσμος της ισότητας τον οποίο διαφημίζει ο φεμινισμός.
Ένας κόσμος στον οποίο ο άντρας δεν μπορεί να κοιτάξει καν μια γυναίκα εκτός και εάν την κοιτά μέσα από περιορισμούς και κανόνες που θέτει η γυναίκα. Εάν ο άντρας κοιτά με έναν τρόπο που η γυναικά θεωρεί μη επιθυμητό μπορεί να τον τιμωρήσει, να τον ντροπιάσει ακόμα και να τον φυλακίσει. Ακόμα και όταν «κοιτάει» κοινωνικά θέματα που τον αφορούν βασιζόμενος στην λογική και τα στοιχεία και αδιαφορώντας για τις θεωρητικές ανοησίες του φεμινισμού. Καλή ώρα. Στον υποτιθέμενο κόσμο της ισότητας που διαφημίζει ο φεμινισμός μόνο οι γυναίκες επιτρέπεται να κοιτούν. Για την ακρίβεια οι γυναίκες ενθαρρύνονται στο να κοιτάνε διεξοδικά τους άντρες και να κρίνουν την κάθε τους κίνηση. Ο άντρας πρέπει να συνηθίσει στο γεγονός του ότι η κάθε του κίνηση θα εποπτεύεται και κατακρίνεται ως πιθανώς κακοποιητική μέσα από τα φεμινιστικά πρότυπα κακοποίησης.
Ο Michel Foucault στην θεωρία του για το Panopticon μας εξήγησε πως οι φυλακισμένοι επειδή έχουν την αίσθηση ότι τους επιβλέπουν όλη την ώρα, αρχίζουν σιγά σιγά να επιβλέπουν οι ίδιοι τον εαυτό τους και να σωφρονίζονται από μόνοι τους. Αυτό ακριβώς κάνουν και οι άντρες. Ακόμα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ορδές από ζόμπι φεμινιστριών καραδοκούν με μαζικές αναφορές σε οτιδήποτε έρχεται σε αντίθεση στο αστείο δόγμα τους. Οι άντρες ανέχονται την αφόρητη γκρίνια και καταπιεστική παράνοια τους επειδή φοβούνται ότι θα μπλοκαριστούν οι λογαριασμοί τους. Ή και ακόμα θα συκοφαντηθούν ή και χάσουν την δουλειά τους.
Το φεμινιστικό Panopticon έχει εγκατασταθεί για τα καλά πλέον στις κοινωνίες μας.
Όπου οι άντρες φοβούνται συνεχώς πως οτιδήποτε πουν, κάνουν, γράψουν ακόμα και να κοιτάξουν μπορεί να τους δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Σε αυτό το πλαίσιο είναι λογικό οι άντρες να αισθάνονται τρομαγμένοι. Και να διακατέχονται από μια φοβική παράνοια για τις ίδιες τους τις πράξεις, όσο απλές και να είναι αυτές. Σε αυτό το πλαίσιο οι άντρες αρχίζουν να γίνονται απολογητικοί για κάθε απλή τους πράξη. Και αυτό ακριβώς θέλει ο φεμινισμός.
Το φεμινιστικό βλέμμα βλέπει τον κόσμο μέσα από μια εξαιρετικά μυωπική και διαστρεβλωμένη ματιά. Και όσο το αφήνουμε να επηρεάζει τους νόμους, τις συμπεριφορές μας αλλά και τις πολιτικές των κοινωνιών μας, τόσο πιο πολύ θα συνθλίβει τις ελευθερίες που τόσο αγωνιστήκαμε για να χτίσουμε στην Δύση.
