Γιατί ποτέ δεν μιλάμε για την σεξουαλική εκμετάλλευση των αντρών στον χώρο εργασίας; Γιατί εάν η σεξουαλική παρενόχληση είναι η μέθοδος που οι άντρες με πολιτική ή οικονομική δύναμη χρησιμοποιούν για να εκβιάσουν σεξουαλικές απολαβές από μια γυναίκα, τότε πως ονομάζουμε την μέθοδο που χρησιμοποιούν οι γυναίκες που εκμεταλλεύονται τις σεξουαλικές ορμές ενός άντρα για να κερδίζουν πολιτικές ή οικονομικές απολαβές;
Σεξουαλική εκμετάλλευση είναι θεωρώ ένας κατάλληλος όρος.
Είναι συχνό κοινωνικό φαινόμενο μια γυναίκα να μπαίνει μπροστά στην ουρά αναμονής. Για μια θέση για την οποία υπάρχουν καταλληλότεροι άντρες αλλά και γυναίκες. Όλοι μας το έχουμε δει. Όλοι μας το συζητάμε σε πηγαδάκια, αλλά για κάποιο λόγο η πρακτική αυτή δεν φαίνεται να καταλαμβάνει καθόλου χώρο στην δημόσια συζήτηση που αφορά την εργασία και το σεξ.
Η τουλάχιστον σχεδόν καθόλου χώρο. Η Samantha Brick, τηλεοπτικός παραγωγός και δημοσιογράφος μας εξηγεί: “χρησιμοποιώ την σεξουαλικότητα μου για να προωθούμαι στην δουλειά και κάθε γυναίκα με λίγο μυαλό στο κεφάλι κάνει ακριβώς το ίδιο. Επιλέγω να περάσω το διάλειμμα μου φλερτάροντας με έναν άντρα σε διοικητική θέση, αντί να κουτσομπολεύω με τα κορίτσια”. Στο άρθρο της, όπως και σε τηλεοπτικές της εμφανίσεις η Samantha δεν σταματά να μιλά για αυτό. Μας εξηγεί λεπτομερώς τις στρατηγικές που οι γυναίκες χρησιμοποιούν για να πάρουν τις θέσεις. Το πρόγραμμα, τον μισθό και τα πρότζεκτ που επιθυμούν. “Έμαθα από νωρίς στην καριέρα μου πως να καταλαβαίνω σε δευτερόλεπτα ποιος είναι ο σημαντικότερος άντρας στο δωμάτιο. Και να τον κολακεύω ώστε να κερδίσω αυτό που θέλω” μας εξηγεί.
Και αυτό φυσικά δεν είναι κάποιο καινούργιο νέο.
Κυριολεκτικά χιλιάδες ταινίες έχουν γυριστεί με αυτή την θεματική. Σειρές που θεωρήθηκαν φεμινιστικές και σταθμοί χειραφέτησης για την γυναίκα στην ποπ κουλτούρα όπως το Sex and the City. Και προμοτάρουν την σεξουαλική εκμετάλλευση των αντρών από γυναίκες που θέλουν να κερδίσουν κάτι που δεν τους αξίζει. Σε δυο έρευνες φάνηκε πως οι άντρες δεν δίνουν σχεδόν καθόλου σημασία στην σεξουαλική τους παρενόχληση στην εργασία, και πως οι γυναίκες δεν θεωρούν σεξουαλική παρενόχληση την ρομαντική τους προσέγγιση από κάποιον άντρα με δύναμη. Αντιθέτως την βλέπουν ως μια ευκαιρία για εξέλιξη. Υπάρχουν μέχρι και οδηγοί για το πως οι γυναίκες να φλερτάρουν με τα αφεντικά τους στους οποίους αναλύεται μέχρι και τι έχουν να κερδίσουν από μια τέτοια σχέση.
Αντίθετα όμως από τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης, η σεξουαλική εκμετάλλευση παρουσιάζεται ως ένα έγκλημα χωρίς θύμα. Όμως αυτό είναι λάθος. Επειδή στην πραγματικότητα υπάρχει κατάχρηση εξουσίας από την πλευρά του άντρα, κατάχρηση της σεξουαλικής δύναμης από μέρους της γυναίκας, και τα θύματα είναι όλοι αυτοί οι άντρες και λιγότερο εμφανίσιμες γυναίκες που βλέπουν γυναίκες με ελάχιστα προσόντα σε σύγκριση με τα δικά τους να παίρνουν επαγγελματικές και πολιτικές θέσεις που δεν τους αξίζουν.
Άντρες και γυναίκες λιγότερο εμφανίσιμες, με περισσότερα προσόντα, με ακέραια ηθική θα μπορούσαν να έχουν κερδίσει με την αξία τους όλες αυτές τις θέσεις. Οι οποίες δίδονται σε γυναίκες που εκμεταλλεύονται τις σεξουαλικές ορμές των ανωτέρων τους. Για να κερδίσουν κάτι που δεν το αξίζουν πραγματικά. Και αυτό φυσικά γίνεται ακόμα πιο σύνθετο και τα θύματα ακόμα περισσότερα όταν οι θέσεις αυτές είναι πολιτικές. Αυτή η πτυχή της σεξουαλικής εκμετάλλευσης που χρησιμοποιούν οι γυναίκες στους άντρες για να προωθηθούν επαγγελματικά είναι ένα σχεδόν αόρατο θέμα στις κοινωνίες μας. Γίνεται σε τεράστιες εταιρείες, σε μικρά μαγαζιά, στα δικαστήρια, τα υπουργεία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Γίνεται παντού.
Τεράστια δίκτυα έχουν στηθεί στις κοινωνίες μας όπου αυτή η σεξουαλική εκμετάλλευση των αντρικών ορμών από γυναίκες έχει κανονικοποιηθεί. Και εξασκείται σχεδόν αποκλειστικά από γυναίκες με την συνεργασία φυσικά των αντρών που αυτές στοχεύουν. Και που δεν παραπονιούνται για την καλή τους τύχη. Το ταλέντο και τα μορφωτικά προσόντα καθίστανται δευτερεύοντα. Και έτσι ταλαντούχοι και μορφωμένοι άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, παραγκωνίζονται στο όνομα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Κάτι το οποίο βλάπτει σοβαρά τις κοινωνίες μας σε πολλά επίπεδα.
Εάν λοιπόν οι άντρες πρέπει να καταδικάζονται επειδή εκμεταλλεύονται την δύναμη τους για να εκμαιεύσουν σεξουαλικές χάρες από τις γυναίκες, και εάν αυτή η πρακτική σύμφωνα με τον φεμινισμό και το metoo βλάπτει όλες τις γυναίκες και διαφθείρει όλους τους χώρους εργασίας, τότε γιατί οι γυναίκες την βγάζουν καθαρή όταν αυτές χρησιμοποιούν την σεξουαλικότητα τους για να έχουν πρόσβαση σε πολιτικές και εργασιακές θέσεις που δεν τις αξίζουν; Οι δικές τους αυτές πρακτικές δεν βλάπτουν όλες τις γυναίκες και όλους τους άντρες; Δεν διαφθείρουν όλους τους χώρους εργασίας; Δεν καλλιεργούν ευνοιοκρατία, απάθεια, δυσπιστία, ανισότητα, θυμό και αδικία;
Όμως όπως συνήθως η κοινή γνώμη, η ποπ κουλτούρα όπως και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αντιμετωπίζουν εντελώς αδιάφορα αυτό το φαινόμενο. Το οποίο θα έπρεπε κανονικά να αναγνωρίζεται ως γυναικείο προνόμιο σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Και κάτι για το οποίο πολλές γυναίκες θα έπρεπε αυτή την στιγμή να απολογούνται δημόσια. Μιας και χρησιμοποίησαν την σεξουαλικότητα τους για να κερδίσουν θέσεις και αξιώματα που δεν τους άξιζαν. Πράξη που από μόνη της είναι ανήθικη αλλά και υπόλογη σε όλους τους άντρες και τις γυναίκες που οι θέσεις και τα αξιώματα αυτά τους στερήθηκαν. Και κατά επέκταση στους πολίτες μιας χώρας όταν η θέση έχει δοθεί πολιτικά.
Αλλά φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα γίνει ποτέ.
Εάν κάποιος στιγμή θίξει αυτό το θέμα στα σοβαρά, όπως αυτό το άρθρο, οι φεμινίστριες θα πουν ότι είναι μια επίθεση στην σεξουαλικότητα των γυναικών. Θα κάνουν εκτενείς αναφορές στο σύμπλεγμα της παρθένας/πόρνης. Και για πατριαρχικές δομές που αποτρέπουν τις γυναίκες (και μόνο αυτές) από το να εκφραστούν σεξουαλικά. Η αλήθεια όμως παραμένει πως εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες στην χώρα έχουν καταχραστεί την σεξουαλική τους δύναμη επάνω στους άντρες. Και έχουν δεχτεί εργασιακές και πολιτικές θέσεις που δεν τους αξίζουν χρησιμοποιώντας το γυναικείο προνόμιο της σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Και όσο οι κοινωνίες μας, οι άντρες και οι γυναίκες που ζουν σε αυτές, δεν καθιστούν τις γυναίκες αυτές υπόλογες για τις πράξεις τους η σεξουαλική εκμετάλλευση που ασκούν οι γυναίκες στους άντρες για να κερδίσουν θέσεις δύναμης που δεν τις αξίζουν θα συνεχίσει να είναι πηγή οικονομικής και πολιτικής διαφθοράς αλλά και ανισότητας.