Πως η κοινωνική ιστορία και το έγκλημα της αποπλάνησης επηρεάζει το σημερινό metoo; Ο κλάδος της ιστορίας στα πανεπιστήμια είναι ίσως αυτός που έχει επηρεαστεί περισσότερο από το δόγμα του φεμινισμού. Η τεράστια αποδοχή που έχει ο φεμινισμός στις κοινωνίες μας οφείλεται κυρίως στο ότι έχουμε αποδεχτεί πως σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας οι άντρες καταπίεζαν τις γυναίκες. Συχνά διαβάζουμε πως πριν από 100 ή και 20 χρόνια οι γυναίκες δεν είχαν δικαιώματα. Για παράδειγμα ο περισσότερος κόσμος πιστεύει πως οι γυναίκες άρχισαν να ψηφίζουν αιώνες μετά τους άντρες. Κάτι που είναι μύθος.
Ή για παράδειγμα ελάχιστοι γνωρίζουν πως οι γυναίκες στον Μεσαίωνα δεν υφίσταντο διακρίσεις βάση του φύλου τους. Τουλάχιστον όχι περισσότερες από τους άντρες. Επίσης ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει για την μισανδρία και τον ρατσισμό των πρώτων φεμινιστριών, όπως και το ότι βάσισαν το δόγμα τους σε ένα ψέμα. Δεν γνωρίζει για την συμμετοχή του φεμινισμού στην θεμελίωση και εξάπλωση του Ναζιστικού καθεστώτος. Το αποτέλεσμα αυτής της διαστρέβλωσης της ιστορίας είναι πως ακόμα και όταν κάτι είναι ξεκάθαρη διάκριση κατά των αντρών σήμερα, ο περισσότερος κόσμος είναι έτοιμος να κάνει τα στραβά μάτια.
Η αδικία θεωρείται αποδεχτή.
Επειδή οι άντρες ιστορικά “καταπίεζαν” τις γυναίκες. Θεωρείται αποδεχτή επειδή υποθετικά για αιώνες οι γυναίκες καταπιεζόντουσαν ενώ οι άντρες ζούσαν με προνόμιο. Κάτι το οποίο είναι επίσης ψέμα. Η συντριπτική πλειοψηφία των αντρών όχι μόνο δεν είχαν προνόμιο, αλλά θεωρούνταν αναλώσιμη. Όλες οι κοινωνίες χτίστηκαν επάνω στα σώματα αντρών. Που ιστορικά πέθαιναν και βασανιζόντουσαν με τόσο φρικιαστικούς τρόπους που είναι ασύλληπτο σήμερα ακόμα και να τους φανταστούμε.
Το πως ο κλάδος της ιστορίας δέχτηκε την απόβαση του φεμινισμού και επηρεάστηκε τόσο από το δόγμα του είναι επίσης όχι και τόσο γνωστό. Ο φεμινισμός ακολούθησε την ίδια πρακτική απόβασης που σήμερα κάνει με τα κόμικς και τα βιντεοπαιχνίδια.
Παραδοσιακά η ιστορία μελετούσε τα γεγονότα που διαμόρφωσαν τον κόσμο και την ανθρωπότητα σε ένα μακροπροληπτικό φάσμα. Τους πολέμους, την ανάπτυξη κοινωνιών, νόμων και γεγονότων. Τις οικονομικές αλλαγές, τις τεχνολογικές αλλαγές και τις πολιτικές. Κάπου στα μέσα του 60 με την ανάπτυξη του φεμινισμού στην Δύση, οι φεμινίστριες έκαναν απόβαση στον κλάδο της ιστορίας δημιουργώντας ένα παρακλάδι της, την κοινωνική ιστορία. Ποτισμένη από το φεμινιστικό δόγμα η κοινωνική ιστορία έστρεψε το βλέμμα της στο γυναικείο ιστορικό βίωμα και άρχισε να εξιστορεί την υποτιθέμενη καταπίεση της γυναίκας από τους άντρες.
Που υποθετικά είχαν προνόμια απέναντι τους.
Όσα λοιπόν πλέον νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για την ιστορία, έχουν φιλτραριστεί μέσα από την κοινωνική ιστορία. Που για δεκαετίες την παρουσιάζει αποκλειστικά μέσα από την φεμινιστική ματιά. Αποκλείοντας βολικά τα κομμάτια που δεν συνάδουν με το πατριαρχικό αφήγημα. Όπως εξάλλου κάνει και σε άλλους τομείς, για παράδειγμα την μελέτη για την ενδοοικογενειακή βία.
Με λίγα λόγια μια μεθοδική πλύση εγκεφάλου. Που μας εξιστορεί μονόπλευρα την ιστορική πορεία της γυναίκας ως ένα αγώνα καταπίεσης από τους άντρες που καλοπερνούσαν εις βάρος τους. Μια μεροληπτική και διαστρεβλωμένη ματιά που επηρεάζει βαθιά την αντίληψη μας για το πως φτάσαμε μέχρι εδώ. Και που επηρεάζει βαθιά την αντίληψη μας στο πως αποφασίζουμε για το μέλλον.
Σήμερα θα δούμε άλλο ένα παράδειγμα του πως η φεμινιστική έκδοση της ιστορίας δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουν πως πριν ο φεμινισμός ξεκίνησε να ασχολείται με το θέμα του βιασμού, ζούσαμε σε κοινωνίες “κουλτούρας βιασμού”. Ακόμα μεγαλύτερη από αυτή που υποθετικά ζούμε σήμερα. Σύμφωνα λοιπόν με την φεμινιστική έκδοση της ιστορίας οι άντρες βίαζαν ελεύθερα και δεν τιμωρούνταν για αυτό.
Πως οι γυναίκες δεν προστατευόντουσαν από την κοινωνία που τις κατηγορούσε για τους βιασμούς τους.
Το βιβλίο Improper Advances είναι μια ιστορική καταγραφή της σεξουαλικής κακοποίησης στον Καναδά του 19ο αιώνα. Το βιβλίο έχει γραφτεί από την φεμινίστρια ιστορικό Karen Dubinsky. Και τα στοιχεία που μας δίνει δείχνουν πως οι γυναίκες μπορούσαν να καταδικάσουν έναν άντρα σε φυλάκιση όχι μόνο για βιασμό. Αλλά και επειδή έκανε συναινετικό σεξ με μια γυναίκα την οποία είχε υποσχεθεί πως θα παντρευτεί και μετά δεν κράτησε την υπόσχεση του. Με λίγα λόγια ένας άντρας 150 χρόνια πριν όχι μόνο καταδικάζονταν σε φυλάκιση επειδή μπορεί να είχε βιάσει μια γυναίκα. Αλλά και όταν άλλαζε γνώμη για το εάν ήθελε να παντρευτεί μια γυναίκα στην οποία είχε τάξει γάμο.
Η Dubinsky εξετάζει αρχεία και εξιστορήσεις δικαστικών υποθέσεων που εξελίχθηκαν 150 χρόνια πριν. Και που δείχνουν πως όχι μόνο η κοινωνία τότε προστάτευε τις γυναίκες από βιασμό και τιμωρούσε σκληρά τους άντρες, αλλά πως ήταν και προτεραιότητα της. Παρά το υποτιθέμενο μισογυνιστικό και πατριαρχικό παρελθόν της. Η ίδια η Dubinsky είναι φεμινίστρια και η γλώσσα όπως και οι θέσεις του φεμινισμού είναι διάχυτες στο βιβλίο. Και η μεροληπτική της ματιά σαν φεμινίστρια την κάνει να αδιαφορεί για το αντρικό μαρτύριο.
Και να το αποκρύπτει μεθοδικά μέσα από την κοινωνική ιστορία.
Για παράδειγμα στην αρχή του τρίτου κεφαλαίου του βιβλίου της γράφει. “Σε μια κουλτούρα που αρνούνταν την πλήρη πολιτική κι οικονομική δυνατότητα στις γυναίκες, δεν μας εκπλήσσει ότι στις γυναίκες γυναίκες αρνούνταν ο έλεγχος της σεξουαλικότητας τους. Τότε, όπως και τώρα, οι γυναίκες και οι άντρες δεν ήταν ίσοι στην κρεβατοκάμαρα, όπως εξάλλου και στο εργοστάσιο, τον δρόμο ή τις κυβερνητικές δομές”. Εδώ η Dubinsky υπονοεί για παράδειγμα πως οι γυναίκες υπέφεραν από οικονομική και πολιτική καταπίεση από την οποία δεν υπέφεραν οι άντρες. Ή πως οι άντρες είχαν τον έλεγχο της σεξουαλικότητας τους. Και πως άρα οι άντρες είχαν περισσότερη δύναμη από τις γυναίκες.
Όμως τα ίδια τα παραδείγματα που η Dubinsky μας δίνει στο ίδιο της το βιβλίο μαρτυρούν μια εντελώς διαφορετική ιστορική πραγματικότητα. Τα στοιχεία που μας δίνει η Dubinsky μας δείχνουν πως τότε, όπως και τώρα οι γυναίκες προστατεύονταν από τον νόμο. Και πως οι άντρες τιμωρούνταν σκληρά ακόμα και όταν έκαναν συναινετικό σεξ με μια γυναίκα. Ας δούμε όμως τα στοιχεία αυτά όπως και τις ομοιότητες που έχουν με τις απαιτήσεις του σημερινού metoo. Το 1882 ένας πολιτικός ο John Charlton εισήγαγε έναν νόμο που τότε είχε ονομαστεί “το έγκλημα της αποπλάνησης”.
Και αντανακλά τις σημερινές απαιτήσεις του metoo.
Το έγκλημα της αποπλάνησης εξηγούσε λοιπόν πως ενας άντρας μπορούσε να καταδικαστεί για βιασμό ενώ έκανε συναινετικό σεξ σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις. Εάν έκανε σεξ με ένα κορίτσι κάτω των 16. Ακόμα και εάν είχαν την ίδια ηλικία. Έχετε υπόψιν επίσης πως τότε ο μέσος όρος ζωής ήταν περίπου τα 40. Οπότε η ηλικία των 16 δεν είχε την ίδια σημασία που έχει σήμερα. Εάν έκανε σεξ με γυναίκα κάτω των 21 και ενώ της είχε υποσχεθεί γάμο εντέλει δεν την παντρεύτηκε. Και τέλος εάν η γυναίκα, ανεξαρτήτως ηλικίας ήταν υπάλληλος του. Σας θυμίζει κάτι το έγκλημα της αποπλάνησης;
Στην δεύτερη περίπτωση λοιπόν η γυναίκα ισχυρίζονταν πως η συναίνεση της ίσχυε όσο ίσχυε η υπόσχεση του άντρα για γάμο. Και πως ο άντρας την εκμεταλλεύτηκε σεξουαλικά εάν άλλαζε γνώμη και δεν ήθελε να την παντρευτεί. Σε αυτό το σημείο η Dubinsky γράφει πως “η κοινωνία εδραίωνε τον σεξουαλικό έλεγχο των γυναικών και τιμωρούσε τις γυναίκες” που έκαναν σεξ έξω από τον γάμο. Στα φεμινιστικά λοιπόν ενώ οι άντρες ήταν αυτοί που φυλακίζονταν επειδή άλλαζαν γνώμη για τον γάμο μέσα σε μια συναινετική σεξουαλική σχέση, οι γυναίκες ήταν αυτές που υπέφεραν.
Και μέσα από αυτό το φεμινιστικό πρίσμα της κοινωνικής ιστορίας έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τον κόσμο.
Σε ένα άλλο παράδειγμα μια 15χρονη συνάπτει σεξουαλική σχέση με έναν συνομήλικο της. Ο πατέρας της τους έπιασε στα πράσα την ώρα που έκαναν σεξ και ο νεαρός εκδικάστηκε βάση του νόμου. Καταδικάστηκε και φυλακίστηκε. Η Dubinsky γράφει για το περιστατικό. “Η κοινωνία τιμώρησε τον Πάτρικ όπως και την κοπέλα του βάζοντας τέλος στην συναινετική σχέση τους εκθέτοντας την ιδιωτική ζωή της κοπέλας σε κοινωνικό κουτσομπολιό”. Η Dubisnky εστιάζει πάλι στην γυναίκα την στιγμή που ο νεαρός άντρας ήταν αυτός που φυλακίστηκε για την συναινετική τους σεξουαλική σχέση. Η κοπέλα γύρισε στο σπίτι της, ενώ ο άντρας σάπισε στην φυλακή. Η αδιαφορία της Dubinsky για τον νεαρό άντρα είναι τόσο μεγάλη που δεν μπαίνει καν στον κόπο να μας πει για πόσα χρόνια φυλακή καταδικάστηκε.
Σε μια άλλη περίπτωση μια γυναίκα που έμεινε έγκυος από έναν άντρα τον πήγε στο δικαστήριο. Που αποφάσισε πως πρέπει να την παντρευτεί. Το μόνο που είχε να κάνει ήταν να ισχυριστεί πως κάποια στιγμή ο άντρας είχε υποσχεθεί να την παντρευτεί. Αν και κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις δεν οδηγούσαν σε καταδίκη, αρκετές οδηγούσαν. Αρκετές ώστε να υπάρχει πάντα ο φόβος που εξανάγκαζε τους άντρες να παντρεύονται γυναίκες που δεν επιθυμούσαν. Εξαιτίας του νόμου. Επίσης τότε μια γυναίκα υπάλληλος μπορούσε να καταγγείλει την σεξουαλική της παρενόχληση από το αφεντικό της και αυτός να καταδικαστεί για βιασμό. Για την ακρίβεια απαγορεύονταν να έχουν οποιαδήποτε μορφή ερωτικής σχέσης. Όπως μας εξηγεί σήμερα το metoo μιλώντας μας για άντρες σε θέση ισχύος.
Η καταπίεση της γυναίκας είναι ξεκάθαρη.
Βλέπουμε δηλαδή ξανά το μοτίβο πως οι άντρες είναι αυτοί που δεν έχουν νομικά τον έλεγχο της σεξουαλικότητας τους. Πως αναγκάζονταν να παντρεύονται απλά επειδή έκαναν σεξ. Και πως ένας απλός ισχυρισμός μιας γυναίκας ήταν αρκετός για να βάλει έναν άντρα στην φυλακή για βιασμό. Όπως και τότε έτσι και τώρα, μόνο ένας άντρας μπορούσε να διαπράξει βιασμό. Ακόμα και κάτω από τέτοιες μεταφράσεις του όρου. Και μόνο ένας άντρας φυλακίζονταν για αυτό. Αλλά η Dubinsky μας κάνει ξεκάθαρο πως σε όλο αυτό το ιστορικό αφήγημα η κοινωνία εδραίωνε τον σεξουαλικό έλεγχο των γυναικών και τιμωρούσε τις γυναίκες”.
150 χρόνια πριν οι γυναίκες στον Καναδά είχαν την ίδια ακριβώς νομική προστασία από τον βιασμό που έχουν και σήμερα. Και όχι μόνο στον Καναδά. Μόλις το 2019 στην Ινδία ο νόμος περί βιασμού άλλαξε για να προστατέψει άντρες που καταδικάζονταν σε φυλάκιση επειδή δεν τηρούσαν την υπόσχεση τους για γάμο. Έως και το 45% των καταγγελιών για βιασμό αφορούσαν τέτοιες υποθέσεις. Μέχρι και πέρυσι δηλαδή, χιλιάδες άντρες στην Ινδία καταδικάζονταν σε φυλάκιση επειδή έκαναν συναινετικό σεξ με γυναίκες που αργότερα αρνούνταν να παντρευτούν. Καταδικάζονταν και αυτοί για το έγκλημα της αποπλάνησης.
Οι φεμινίστριες φυσικά θα φροντίσουν σε 150 χρόνια από τώρα να παρουσιάζουν την καταπίεση αυτών των γυναικών μέσα από την κοινωνική ιστορία.